1. Tại sao trẻ rối loạn phát triển gặp khó khăn khi viết

Trẻ RLD, đặc biệt là những trẻ có rối loạn viết tay (dysgraphia) hoặc vấn đề vận động tinh, thường gặp các khó khăn sau:

• Chữ viết khó đọc, không đều 

• Ngón tay mỏi, mệt khi viết lâu 

• Tốc độ viết chậm, hay dừng giữa chừng 

• Khó điều khiển lực khi viết, khiến nét chữ không ổn định 

Những khó khăn này không chỉ ảnh hưởng đến bài viết học tập mà còn có thể gây stress, tự ti ở trẻ khi phải viết nhiều.

2. Chiến lược hỗ trợ phát triển kỹ năng viết cho trẻ RLD

a) Can thiệp đa giác quan

• Sử dụng công nghệ hỗ trợ: các phần mềm và ứng dụng giúp trẻ luyện viết trên máy tính để giảm áp lực viết tay. 

• Tích hợp phản hồi hình ảnh (visual feedback): công cụ kỹ thuật số giúp trẻ hiểu lực viết, hình dạng chữ và khoảng cách. 

• Đa giác quan: kết hợp nghe (âm thanh), xúc giác khi viết chữ lên bề mặt đặc biệt giúp cải thiện kiểm soát vận động tinh. 

b) Can thiệp chuyên môn

• Áp dụng kế hoạch giáo dục cá nhân (IEP): theo OM’E, phụ huynh và giáo viên có thể lập kế hoạch hỗ trợ viết riêng cho trẻ. omevietnam.edu.vn

• Chiến lược hành vi: quản lý hành vi kết hợp khích lệ, khen thưởng khi trẻ cố gắng viết tốt hơn. Trung tâm VMC

• Sử dụng nhật ký đối thoại (Dialogue Journal): để trẻ viết nhẹ nhàng mà không lo bị phê bình, giúp tăng sự tự tin. Wikipedia

c) Điều chỉnh môi trường viết

• Thời gian viết: chia nhỏ bài tập viết, cho phép nghỉ giữa chừng để tránh mệt mỏi

• Sử dụng giấy lốp vạch, giấy có đường kẻ lớn hoặc giấy hỗ trợ vận động tinh để dễ viết hơn 

• Công nhận và điều chỉnh giới hạn: giáo viên ghi nhận hạn chế của trẻ và không yêu cầu viết nhanh hoặc quá gọn ◆

3. Lợi ích khi hỗ trợ viết đúng cách

• Nâng cao khả năng truyền đạt ý tưởng bằng chữ

• Giảm lo lắng khi viết, tăng động lực hoàn thành bài tập

• Cải thiện chữ viết theo thời gian (tính dễ đọc, định hình nét)

• Tăng sự tự tin khi học ở trường, tham gia các hoạt động học tập

• Gia tăng kỹ năng tư duy thông qua việc viết: sắp xếp ý, suy nghĩ logic và cấu trúc

• 

4. Lưu ý khi can thiệp

• Cần đánh giá ban đầu kỹ năng viết: nếu khả năng viết quá hạn chế, nên can thiệp chuyên sâu từ nhà trị liệu vận động hoặc giáo dục đặc biệt

• Không ép trẻ viết quá nhiều trong giai đoạn đầu; nên kết hợp nghỉ ngơi

• Khuyến khích sử dụng công nghệ khi cần (máy tính, gõ phím) để giảm áp lực viết tay

• Theo dõi tiến độ và chỉnh lại kế hoạch nếu trẻ chậm tiến bộ

🚀Kết Luận

👉 Nếu bạn muốn học cách hỗ trợ con phát triển kỹ năng viết phù hợp với khả năng và nhu cầu đặc biệt, hãy khám phá khóa học “Can thiệp phát triển kỹ năng cho trẻ rối loạn phát triển” tại OM’E Việt Nam. Tại đây, bạn sẽ được hướng dẫn cách lập kế hoạch cá nhân, sử dụng công cụ hỗ trợ và chiến lược can thiệp hiệu quả.