1. Vì sao trẻ rối loạn phát triển cần chuẩn bị đặc biệt trước khi vào lớp 1?

Trẻ thuộc nhóm rối loạn phát triển (RLD) như tự kỷ, chậm nói, tăng động – giảm chú ý, rối loạn học tập… thường gặp hạn chế trong nhiều lĩnh vực:

• Khó tập trung, dễ xao nhãng

• Khó hiểu yêu cầu của giáo viên

• Gặp khó khăn khi giao tiếp hoặc hòa nhập với bạn bè

• Chậm xử lý thông tin

• Khó ghi nhớ và thực hiện nhiệm vụ

• Kỹ năng tự lập chưa vững

Nếu không được chuẩn bị hệ thống trước khi vào lớp 1, trẻ dễ bị:
⚠️ Khủng hoảng khi thay đổi môi trường
⚠️ Chậm tiến bộ hơn bạn
⚠️ Tăng hành vi tiêu cực do căng thẳng
⚠️ Tự ti và thu mình

2. Những kỹ năng cốt lõi trẻ Rối loạn phát triển cần có trước khi vào lớp 1

a. Kỹ năng ngôn ngữ – giao tiếp

Đây là nền tảng quan trọng nhất. Trẻ cần được luyện:

• Hiểu và làm theo chỉ dẫn đơn giản → phức tạp

• Gọi tên sự vật, hành động

• Trả lời câu hỏi “Ai? Cái gì? Ở đâu?”

• Biết yêu cầu, từ chối, xin giúp đỡ

• Luyện nói trọn câu, đúng ý

Thiếu kỹ năng này → trẻ hoang mang, không theo kịp bài, dễ bị mắng hoặc lạc nhịp trong lớp.

b. Kỹ năng nhận thức – tiền học đường

Gồm những kỹ năng nền trước khi học chữ – học toán:

• Nhận biết màu sắc, hình dạng, số lượng

• So sánh, phân loại đồ vật

• Ghi nhớ hình ảnh – âm thanh

• Chú ý có chủ đích trong 5–10 phút

• Làm quen với sách, bảng chữ cái, số đếm

Đây là bước chuẩn giúp trẻ dễ theo chương trình lớp 1 mà không bị quá tải.

c. Kỹ năng vận động tinh và tiền viết

Trẻ rối loạn phát triển thường yếu về khéo léo bàn tay. Cần luyện:

• Cầm bút đúng cách

• Tô màu không lem, nối nét

• Xếp hình, lắp ghép lego

• Cài cúc, kéo khóa, bóc dán

• Tập điều khiển lực tay tránh viết quá mạnh hoặc quá nhẹ

Kỹ năng này quyết định khả năng viết và tiếp thu môn Tiếng Việt sau này.

d. Kỹ năng hành vi – cảm xúc

• Ngồi học đúng thời gian

• Chờ đến lượt

• Không la hét, ăn vạ khi căng thẳng

• Biết xin phép, giơ tay phát biểu

• Hạn chế hành vi gây rối lớp học

Rèn hành vi trước giúp trẻ hòa nhập tốt hơn, giảm áp lực cho gia đình và giáo viên.

e. Kỹ năng tự lập cơ bản

Trẻ cần biết:

• Tự đi vệ sinh

• Cất đồ dùng cá nhân

• Mang – cởi balo

• Tự ăn uống

• Giữ trật tự khi chuyển hoạt động

Những kỹ năng “tưởng đơn giản” này lại là thách thức lớn với trẻ RLD và ảnh hưởng trực tiếp đến sự hòa nhập.

3. Cách cha mẹ luyện các kỹ năng này tại nhà

• Luyện tập mỗi ngày 10–20 phút, chia nhỏ hoạt động

• Tạo môi trường ít xao nhãng

• Khen thưởng bằng sticker, lời khen, trò chơi

• Sử dụng thẻ hình, video trực quan

• Lặp lại nhiều lần – kiên trì

• Kết hợp can thiệp chuyên môn nếu trẻ khó hợp tác

4. Khi nào cần đưa trẻ đi đánh giá chuyên sâu?

Cha mẹ nên cho trẻ thăm khám nếu thấy các dấu hiệu:

• Không hiểu yêu cầu 1–2 bước

• Không tập trung quá 3 phút

• Chậm nói hoặc giao tiếp kém

• Tăng động nhiều, không kiểm soát được

• Không có kỹ năng tự lập

• Khó hòa nhập hoặc sợ đến trường

Can thiệp sớm → hiệu quả cao, tiết kiệm thời gian và chi phí cho gia đình.

Kết luận

🎓 Tại OM'E Việt Nam, phụ huynh có thể tiếp cận:

• Các khóa học hỗ trợ trẻ rối loạn phát triển

• Hướng dẫn xây dựng kỹ năng trước khi vào lớp 1

• Kỹ thuật can thiệp tại nhà dễ thực hành

• Quy trình đánh giá – sàng lọc – theo dõi tiến bộ

👉 Tìm hiểu thêm ngay tại e-ome.com để đồng hành cùng con vào lớp 1 tự tin và vững vàng hơn: tại đây